Investigashon riba ‘susesonan di bida’ i salú mental di hóbennan na Hulanda Karibense

11 September 2025

Mental Health Caribbean (MHC), Amsterdam UMC i Expertisecentrum Onderwijszorg (EOZ) konhuntamente ta lansa un estudio sientífiko na gran eskala tokante eksperensianan di trouma i salú mental bou di hóbennan na Hulanda Karibense. E estudio lo tuma lugá di 11 di sèptèmber pa 19 di òktober 2025, na skolnan sekundario i MBO na Boneiru. E estudio yama Be You, enfatisando ku e ta enfoká riba e hóbennan mes: nan eksperensianan, sintimentunan i na opinion.

 

For di 2022, MHC ta hasiendo investigashon sientífiko riba trouma. E investigashon aki a revelá ku ainda no tin sufisiente dato disponibel den e konteksto di Karibe riba e susesonan di bida ku hóbennan ta eksperensiá i e problemanan di salú mental ku ta esakinan ta trese kuné. Hóbennan riba e islanan BES ta lucha ku un variedat di problemanan di salú mental, pero pa motibu di falta di konosementu, kuido apropiá hopi bia no ta disponibel. E estudio aki tin komo meta pa kambia esei.

 

Meta di e estudio

Lo usa un enkuesta pa haña un bista riba e susesonan di bida i asuntunan di salú mental di hóbennan di 11 pa 18 aña. Simultaneamente lo validá e Kind en Jeugd Trauma Screener na Papiamentu. Esaki lo permití un ‘screening’ mas rápido di hóbennan i un sosten mas efektivo den e kadena di kuido den futuro. Tur dato ku sali for di e investigahshon akí, lo keda disponibel den e islanan di Hulanda Karibense i lo kontribuí na investigashon mas profundo i intervenshonnan ku ta mas relevante pa e konteksto lokal.

 

Sosten i Kolaborashon

Ta kondusí e investigashon den kolaborashon estrecho ku e kordinadónan di kuido di e skolnan. Si hóbennan eksperensiá algu ku ta lanta emoshon ora nan ta yena e enkuesta, ta ofresé yudansa mesora. Profeshonalnan di kuido di e proyekto Be You ta disponibel pa sostené e hóbennan. Sinembargo, investigashon sientífiko anterior ta mustra ku hóbennan generalmente no ta eksperensiá e tipo di evaluashonnan aki komo un peso. Al kontrario, e echo ku nan por papia di dje ta kibra un tabú i hopi bia ta pone nan sinti ménos nan so. En realidat nan ta apresiá di por kompartí nan opinionnan.

 

Konfidensialidat i Partisipashon Boluntario

Tur kontesta ta anónimo. Ta warda tur informashon den un sistema seif. No por liga niun informashon na hóbennan individual. Partisipashon ta kompletamente boluntario. Ounke partisipashon no ta obligatorio, e investigadónan ta enkurashá partisipashon, ya ku e resultadonan ta balioso pa sostené futuro generashonnan.

 

Ekspektativanan

Lo no atministrá e enkuestanan na Boneiru so, pero tambe na Saba i Sint Eustatius. Lo hasi e enkuesta bou di hóbennan na Isla Riba mas lat e aña akí. Lo kompartí e resultadonan di e estudio ku entidat públiko, partnernan di e kadena, skolnan i tambe ku mayornan i e hóbennan mes den promé mitar di 2026.